Gayrimenkul Değerleme Uzmanları
Mayıs 22, 2023

Gayrimenkulde bu yaz durgun geçecek

ile Mehmet

Gayrimenkul sektöründe son üç yılda gözlenen hareketlilik, ilk dört ayda düşüşe geçti. Sektör temsilcileri, yaz aylarının da durgun geçmesini bekliyor ve hareketlenmenin en erken sonbaharda olabileceğini belirtiyor. Bu hareketlenmenin ise finansmanın belirleyici olacağı düşünülüyor.

Gayrimenkul sektörü, son üç yılda canlı bir dönem geçirdi. Ancak bu hareketlilik, ilk dört ayda düşüşe geçti. Sektör temsilcileri, yaz aylarının da durgun geçmesini bekliyor ve hareketlenmenin en erken sonbaharda olabileceğini belirtiyor. Bu yaz, gayrimenkul sektöründe bir “kuraklık” yaşanması bekleniyor.

Konut Satışlarında Düşüş

Pandemi süreci de dahil olmak üzere son üç yılda yıllık 1,5 milyon civarında seyreden konut satışları, nisan ayında yüzde 35,6 düşüşle 85 bin 652’ye geriledi. İlk dört aydaki satışlar ise yüzde 18,6 düşüşle 368 bin 867 olarak kaydedildi. Gayrimenkul sektörü temsilcilerine göre, yılın tamamında yüzde 25-30 arasında bir düşüş yaşanabilir. Sektör temsilcileri, bu düşüşün sebepleri arasında deprem ve seçim sürecinin etkili olduğunu, ayrıca yükselen fiyatlar, yüzde 25 kira sınırı ve kredi kısıtlamalarının da satışları yavaşlattığını belirtiyor.

Satışları Etkileyen Faktörler

Konut ihtiyacının devam etmesine rağmen, seçim sonrasında bir ivmelenme bekleniyor. Ancak bu artışın çok yüksek seviyelerde olmayacağı tahmin ediliyor. Uzmanlara göre, fiyatlarda en fazla yüzde 40’a kadar bir artış bekleniyor. Sektördeki hareketlenme için finansmanın belirleyici bir faktör olduğu düşünülüyor.

“Seçilecek hükümet belirleyici olacak” diyen TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, seçim sürecinin piyasayı etkilediğini ve geliştiricilerin yeni projeler için motivasyonlarının düşük olduğunu belirtti. Ayrıca birçok inşaatçının deprem bölgesinde bulunmasının da satışları etkilediğini vurguladı.

Son iki yılda konut fiyatlarında önemli artışlar yaşandı. Bu nedenle alıcılar, konut almanın enflasyondan koruma sağlayıp sağlamadığını değerlendiriyor. Seçim sonucuna bağlı olarak alıcıların hareketlenmesi bekleniyor. Yabancılara yönelik satışlarda ise muhalefet ya da mevcut hükümete bağlı olarak farklı bir tablo oluşabileceği belirtiliyor. Ayrıca depremin etkisiyle yabancı alıcılarda bir tereddüt yaşandığı ifade ediliyor.

Seçimlerin Etkisi

Seçim atmosferi, gayrimenkul satışlarını genellikle yavaşlatan bir etkendir. Bu dönemde satış rakamlarında bir artış beklenmez. Ancak seçimlerden sonra ertelenmiş satın alımların devreye girmesiyle sektörde hareketlilik gözlemlenebilir. Seçim sonuçları ve seçilecek hükümetin politikaları, gayrimenkul sektörünün geleceğini belirleyici faktörler arasında yer alıyor.

6. Yabancıya Satışlar

Yabancılara yapılan gayrimenkul satışlarında muhalefetin vatandaşlık amaçlı satışları durdurma söylemlerinin etkili olduğu ifade ediliyor. Ancak mevcut hükümetin gelmesi durumunda Ortadoğu, Rusya gibi pazarlarda yeniden bir ilgi olabileceği belirtiliyor. Ayrıca deprem nedeniyle yabancı alıcıların tereddüt yaşadığı da gözlemleniyor.

Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Başkanı Hakan Akdoğan, konut satışlarının seçim sonrası normale döneceğini ifade ediyor. Ancak ciddi bir hareketlenme beklemiyor. Son yıllarda ortalama olarak 100 bin civarında konut satışı gerçekleşiyor ve bu rakamların yakalanması bekleniyor. Coşkulu bir piyasa beklenmiyor.

Fiyatlar ve Enflasyon

Konut fiyatlarında düşüş beklenmiyor. Maliyet artışları nedeniyle fiyatların düşmesi beklenmiyor. Ancak enflasyon baz alındığında fiyatların geri geleceği öngörülmüyor. Fiyat artışlarının enflasyon oranında seyredeceği tahmin ediliyor. Yüzde 5 civarında aylık fiyat artışları bekleniyor.

Sektörün Durumu ve Beklentiler

Gayrimenkul sektörü, deprem, bayram ve seçim süreci gibi faktörler nedeniyle durgun bir süreç geçiriyor. Satışların artması için kredi koşullarının uygun hale getirilmesi ve yeni finansman enstrümanlarının kullanılması gerektiği belirtiliyor. İkinci yarıda satışların artması ve 2022’ye kıyasla daha yüksek olması bekleniyor.

İkinci Yarı İçin Öngörüler

KONUTDER Yönetim Kurulu Başkanı Ramadan Kumova, seçim sonrası ertelenen satın alımların devreye girmesiyle sektörde hareketlilik beklediklerini ifade ediyor. Ancak yaz döneminin daha durgun geçeceği ve satışlarda büyük bir sıçrama beklenmediği belirtiliyor. İkinci yarıda satışların artması için kredi ikliminin yumuşaması ve uygun koşullu kredilere erişimin artırılması gerektiği vurgulanıyor. 2023 ikinci yarıyıl satışlarının 2022 ikinci yarıyılından daha yüksek olacağı öngörülüyor.

Satışların Normalleşmesi

İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım, konut satışlarının seçimden sonra normale döneceğini ifade ediyor. Ancak tam canlanmanın okulların açıldığı dönemde gerçekleşeceği düşünülüyor. Ayrıca, altın ve döviz gibi yatırımlarını gayrimenkule dökmek isteyen yatırımcıların da piyasaya hareketlilik getireceği belirtiliyor.

Gayrimenkul sektöründe son üç yılda yaşanan hareketlilik, ilk dört ayda düşüşe geçti ve yaz aylarında da durgunluk bekleniyor. Seçim süreci, deprem etkisi, yükselen fiyatlar, kira sınırları ve kredi kısıtlamaları gibi faktörler satışları olumsuz etkiliyor. Ancak seçim sonrasında ve ikinci yarıda hareketlenme bekleniyor. Uygun koşullu kredi imkanlarının artmasıyla birlikte satışlarda bir ivme yaşanabilir.

Leyla İLHAN / Ekonomim