Arkadaşlar, yeni bir SPK hezimeti yaşadık... ıtiraz için son günlerdeyiz. Devam ettiğim dersanedeki hocalarla görüşüp, soruları çözdük. Hatalı sorular vardı yine. Aşağıda size çözümleri ve nerelerde hatalar olduğunu yazdım.. Beraber hareket edip, herbirimiz aynı doğrultuda itiraz edersek belki bir yararı olur diye düşünüyorum. Yediğimiz kazıkları ve itiraz için son iki gün içinde bulunduğumuz dikkate almanız dileğimle... Kolay gelsin. Müge.
A KıTAPÇIğINA GÖRE
SORU: 5
Bir yerleşim biriminde yüzölçümü ortalama
120 m2 olan konutların aylık kira bedellerinde son beş yılda sırasıyla %25, %30, %38, %41 ve %24 oranlarında artış olmuştur. Buna göre, son beş yılda konut kira bedellerindeki ortalama artış oranı yüzde kaçtır?
A) 28,60
B) 30,87
C) 33,35
D) 35,22
E) 37,65
ÇÖZÜM:
Soruda geometrik ortalama diye belirtilmiyor ama son beş yılda konut kira bedelindeki ortalama artış ,geometrik ortalama yoluyla bulunabilir.
= 0, 3142
yani %31,42 olarak bulunur.
Diğer bir çözüm şekli ise aşağıdaki gibidir.
Önce toplam artış oranı bulunur.
1,25 .1,30. 1,38. 1,41. 1,24 = 3,92 dir
Elde edilen bu değerden ortalama artışı bulurken aslında geometrik ortalama ile aynı anlama gelen aşağıdaki çözüm yapılır.
(3,92)1/5 – 1 = 0,3142 elde edilir. Aynı sonuca ulaşılır.
Işlemin sağlamasını değer vererek yaparsak ve başlangıç değerinin 100 olduğunu düşünürsek soruda verilen oranlara gore beş yıl sonundaki değer ;
100. 1,25.1,30.1,38.1,41.1,24 = 392 bulunur.
Ortalama artış oranı % 31,42 olduğuna gore 5 yıl sonundaki değer;
100.(1+0,3142)5 = 392 bulunur.
Görüldüğü gibi aylık ortalama artış oranı ile soruda verilen artış oranları aynı sonucu vermektedir.
Cevap anahtarında ise doğru cevap B şıkkı gösterilmiştir. Bu şık bizim bulduğumuz cevaba yakın bir değerdir ancak C şıkkı ile de yakın bir değerdir. Bu durumda tam sonuca ihtiyaç vardır ve doğru sonuç bizim bulduğumuz değerdir.
Bir de, SPK’nın vermiş olduğu doğru cevapa gore yani %30,87 ye gore sağlama yapalım.
100. (1+0,3087)5 = 383 çıkıyor. Oysa soruda verilen artış oranlarına gore 392 çıkması gerekirdi.
Sonuç olarak bu sorunun cevap şıkkının hatalı olduğunu düşünüyoruz.
SORU: 13
Aşağıdakilerden hangisi iç getiri (verim veya
kârlılık) oranı yönteminin eksikliklerinden
biridir?
A) Sermaye maliyetinin yüksekliği
B) Değerleme sonucunun bir oran olarak
ortaya konulması
C) Nakit akışlarını tahmin etme zorluğunun
olması
D) Birden fazla iç verimoranı (IRR) saptanması
olasılığının olması
E) ıç verim oranı (IRR) analizinin pratik olarak
uygulama zorluğunun olması
ÇÖZÜM:
SPK’nın vermiş olduğu yanıt D şıkkıdır. Ancak E şıkkının da cevap olabileceğini düşünüyoruz. Bu konuya dayanak olarak aşağıda belirtilen kaynaklardaki bilgileri kullanabiliriz.
Doç Dr. Erkan Poyraz, Açıklamalı Örneklerle Finansal Yönetim. Ekin Basım Yayın Dağıtım. 2008
Sayfa 331.
(ıç verim oranı ile ilgili) ………. Yöntemin en önemli sakıncası hesaplama güçlüğü ve zaman alıcı olmasıdır.( Berk, 2003:171)
Aynı kaynakta sayfa 333.
….. ıç verim oranına yöneltilen eleştirilerin başında ise bazı yatırım projeleri için tek bir iç verim oranını Kabul etmenin uygun olmaması gelir.
Finansal Yönetim, Anadolu Üniversitesi Yayınları,Eskişehir Temmuz 2008
Sayfa 182.
Nakit girişlerinin pozitif ve negative değerler alması durumunda birden gazla iç karlılık oranı söz konusu olacaktır.
Yatırımın tesis süresinin ve ekonomik ömrünün uzun olduğu ve yatırımın ekonomik ömrü boyunca nakit akışlarının dalgalanma gösterdiği durumlarda iç karlılık oranının hesaplanması zorlaşmaktadır.
Sonuç olarak yukarıdaki ifadelerde de görüldüğü gibi soruda verilen E şıkkı da yani iç verim oranı analizinin pratik olarak uygulama zorluğunun olması şeklinde verilen bilgi de bu yöntemin eksikliklerinden biridir diye düşünüyoruz. Bu durumda sorunun iki tane doğru cevabı bulunmaktadır. Bunlar D ve E şıklarıdır. Ancak SKP nın verdiği yanıt D’dir.
SORU: 22
I. Finansal risk
II. Politik risk
III. Endüstri riski
IV. Satın alma gücü riski
Yukarıdaki risk türlerinden hangileri
sistematik riskler arasında yer alır?
A) I ve II
B) II ve III
C) II ve IV
D) III ve IV
E) II, III ve IV
ÇÖZÜM:
Sistematik risk kaynakları
-Satınalma gücü riski
-Faiz oranı riski
-Piyasa riski
-Politik risk
-Kur riski
Sistematik olmayan risk kaynakları
-Finansal risk
-Yönetim riski
-ış ve Endüstri riski
Yukarıdaki bilgiler tspakb.org sitesinden ve Sermaye Piyasası Faaliyetleri ıleri Düzey Lisansı Eğitimi notlarından alınmıştır. Başka kaynaklar da göstermek elbette mümkündür. Bu bilgilere göre sorunun cevabı C şıkkı olmalıdır. Yani Politik risk ve satınalma gücü riski sistematik riskler arasında yer alır. Ancak SPK’nın verdiği yanıt E şıkkıdır. Hatalı olduğu kanısındayız.
SORU:23
Bir yatırım projesinin değerlemesinde
kullanılacak ıskonto oranının saptanmasında
aşağıdaki faktörlerden hangisi dikkate
alınmaz?
A) ışletmenin veya yatırım projesinin sermaye
maliyeti
B) Sermayenin alternatif kullanım alanlarındaki
gelirleri ve alternatiflerin yatırım bedelleri
C) Yatırım projelerinin taşıdıkları risklerin
düzeyleri
D) ışletmenin ortalama kârlılık oranı
E) Benzer yatırım projelerindeki kârlılık oranı
ÇÖZÜM:
Prof.Dr. Ali Ceylan, ışletmelerde Finansal Yönetim, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa 1995
Sayfa 226
Net bugünkü değer yönteminde çok önemli olan iskonto oranı saptanırken şu faktörler göz önünde tutulabilir.
1. ışletmenin sermaye maliyeti
2. Benzer yatırımlardaki karlılık oranı
3. Sermayenin alternatif kullanış alanlarındaki karlılık oranı
4. ışletmenin ortalama karlılık oranı
5. Yatırımın taşıdığı risk
6. ışletme ortaklarının veya potansiyel sermayedarların yatırımlardan bekledikleri asgari kar oranı
SPK nın vermiş olduğu yanıt B şıkkıdır. Ancak buradaki ifadenin çelişkili olduğunu düşünüyoruz. Sermayenin alternatif kullanım alanlarındaki gelirleri ve alternatiflerin yatırım bedelleri şeklinde verilen B şıkkının yukarıdaki 3 numaralı ifade ile benzerlik taşıyacağını düşünüyoruz. Çünkü alternatif kullanım alanlarındaki gelirleri ve yatırım bedelleri bilinirse karlılık oranı hesaplanması da olasıdır. Sonuç olarak tüm cevapların dikkate alınacak unsurlar olduğu kanısındayız.
SORU:30
Yatırımdan beklenen getiri oranı: %19
Temettü dağıtım oranı: %15
Beklenen özsermaye getirisi: %18
Yukarıda verilen bilgilere göre, beklenen fiyat
kazanç oranı yaklaşık nedir?
A) 4,05
B) 5,00
C) 6,07
D) 6,76
E) 7,02
ÇÖZÜM:
Hisse senetlerinin toplam değeri
Fiyat Kazanç Oranı = ----------------------------------------
Net kar
Veya;
Hisse Senedinin Fiyatı
Fiyat Kazanç Oranı = -----------------------------------
Hisse başına üşen net kar
Soruda verilen bilgilere göre F/ K oranı bulunmuyor.
SORU:36
Pazarın beklenen getirisi: %20
Risksiz faiz oranı:%17
Hisse senedinin tahmini/beklenen getirisi:%22
Hissenin betası:1,50
Yukarıda verilen bilgilere göre, CAPM modeli
dikkate alınarak hissenin getirisi ile ilgili
aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
A) %0,5 düşük değerlenmiştir.
B) %1,5 düşük değerlenmiştir.
C) Doğru değerlenmiştir.
D) %0,5 fazla değerlenmiştir.
E) %1,5 fazla değerlenmiştir.
ÇÖZÜM:
CAPM Modeline göre beklenen getiri;
0,17 + 1,5.(0,20-0,17) = 0,215 yani % 21,5 olarak bulunur.
SPK’nın vermiş olduğu yanıt A şıkkıdır. Ancak sorunun çok açık olmadığını ve D şıkkı ile çeliştiğini düşünüyoruz.
SORU:37
A bankası tasarruf mevduatına 4 aylık yüzde
6,6, B bankası 3 aylık yüzde 6,65 ve C
bankası 6 aylık yüzde 6,7 faiz ödediğine göre,
yıllık faiz oranı üzerinden bankaların
sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde doğru
olarak verilmiştir?
A) A < B < C
B) A < C < B
C) B < A < C
D) B < C < A
E) C < A < B
ÇÖZÜM:
A Bankası = 6,6 x 3 = %19,8
B Bankası = 6,65 x 4=26,6
C Bankası = 6,7x2 = 13,4
Bu durumda
C< A < B
Yıllık faizleri efektif faiz olarak hesapladığımızda da sıralanış yukarıdaki sonuçlarla aynı olmaktadır.
SPK’nın verdiği cevap B şıkkıdır. Kanımızca doğru cevap E şıkkıdır.
Yedi gün içinde itirazlarınızı tamamlamış olmanız gerektiği ve daha başka sorularınız varsa aşağıdaki irtibat telefonlara ulaşılabileceği belirtilmiştir.
Lisanslama ve Sicil Grubu
Tel : 0 212 - 334 56 81 ....82 ... 83 ve 84
Faks: 0 212 - 334 56 00
Mail: webadmin@spk.gov.tr
