Ekonomi
________________________________________
85 bin YTL kira geliri olan üste para alacak
2009 yılı mart ayında işyeri kira gelirini beyan edecek on binlerce, belki de yüz binlerce vatandaş, vergi ödemeyecekleri gibi üste vergi iadesi alacak. Aynı şekilde limited veya anonim şirketlerden kâr payı ya da temettü geliri olanlar da bu gelirlerini beyan ettiklerinde, vergi ödemeyecekleri gibi vergi iadesi alacaklar.
Nasıl mı olacak? Kısaca açıklayalım...
85,6 bin YTL’ye kadar kira gelirine vergi yok, iade var
2008 yılında dükkan, mağaza, büro gibi işyerlerinden elde ettiği kira geliri 19 bin 800 YTL’yi aşanlar, 25 Mart akşamına kadar beyanname verecek. Sadece işyeri kira geliri elde etmiş olup, kira geliri toplamı 19 bin 800 YTL’yi aşmayanlar ise beyanname vermeyecek. Ancak 19 bin 800 YTL’nin altında işyeri kira geliri elde edenlerin beyanname vermemesi için, kira ödemesi üzerinden kiracının stopaj (vergi kesintisi) yapmış olması gerekiyor. ışyeri kira geliri üzerinden stopaj yapılmamışsa ve 2008 yılında elde edilen işyeri kira gelirinin tutarı 960 YTL’yi aşıyorsa beyan edilecek.
Örneğin, işyeri basit usulde vergilendirilen bir mükellefe kiralanmışsa, söz konusu mükellefler stopaj yapmak zorunda olmadıklarından, elde edilen işyeri kira gelirinin tutarı 960 YTL’yi aşıyorsa beyan edilmesi gerekiyor.
Vergiye tabi başka gelirlerin de bulunması halinde, işyeri kira gelirinin beyan edilip edilmeme durumu özellik arz ediyor. ışyeri kira gelirinin beyan edilmemesi veya verilen yıllık gelir vergisi beyannamesine dahil edilmemesi için, sadece işyeri kira gelirinin değil, vergiye tabi gelirlerin toplamının (tek işverenden alınan ücret ve birden fazla işverenden alınmış olmakla birlikte, birden sonraki işverenden alınan ücret toplamı 19.800 YTL’yi aşmayan ücret gelirleri hariç) 19.800 YTL’yi aşmaması gerekiyor.
Kira gelirinin 19 bin 800 YTL’yi aşması halinde, aşan kısmın değil tamamının beyan edilmesi gerekiyor. Ancak her beyanname verenin vergi ödemesi gerekmeyecek. Bazıları üste vergi iadesi alacak.
________________________________________
ıade nasıl çıkıyor?
ışYERı kira ödemelerinde yüzde 20 oranında stopaj (gelir vergisi kesintisi) yapılıyor. Götürü gider usulünü seçenler yıllık brüt kira gelirinin yüzde 25’ini gider olarak düşüyorlar. Götürü gider uygulaması nedeniyle vergi matrahı yüzde 25 oranında azalınca, hesaplanan vergi, kira ödemesinden yapılan vergi kesintisinden daha az çıkıyor. Hesaplanan vergi ile kesinti yoluyla ödenen vergi, 85 bin 632 YTL brüt işyeri kira geliri elde edenlerde başabaş geliyor.
Buna göre, 2008 yılında 19 bin 800 YTL ile 85 bin 632 YTL arasında işyeri kira geliri elde edenler, 25 Mart akşamına kadar beyanname verecek. Ancak tablodan da görüleceği üzere, vergi ödemeyecekleri gibi vergi iadesi alacaklar.
KıMLER VERGı ıADESı ALACAK?
2008 yılında 85 bin 632 YTL’ye kadar, üzerinden vergi kesintisi yapılmış işyeri kira geliri elde edenler açısından ilginç bir durum söz konusu.
ışyeri kira geliri 19 bin 800 YTL’yi aştığı için beyanname vermek zorunda olanlardan, işyeri kira geliri 85 bin 632 YTL’yi aşmayanlar ilave vergi ödemeyecekleri gibi vergi iadesi bile alabilecekler.
________________________________________
214 bin YTL’ye kadar kâr payı gelirine vergi yok, iade var
2008 yılında temettü ve kâr payı elde edenlere de iade var.
2008 yılında elde ettiği temettü ve kâr payı tutarı 39 bin 600 YTL’yi aşanlar 2009 yılı 1-25 Mart tarihleri arasında verecekleri gelir vergisi beyannamesi ile bu gelirlerini beyan etmek zorunda. Ancak temettü ve kâr payını beyan etmek zorunda olanların büyük çoğunluğu vergi ödemeyeceği gibi vergi iadesi alacaklar.
KıMLER VERGı ıADESı ALACAK?
2008 yılında 214 bin 80 YTL’ye kadar, temettü ve kâr payı elde edenler açısından ilginç bir durum söz konusu.
2008 yılında sadece temettü ve kar payı geliri elde edip de bu gelirleri toplamı 19 bin 800 YTL’yi aştığı için beyanname vermek zorunda olanlardan, temettü ve kar payı tutarı 214 bin 80 YTL’yi aşmayanlar ilave vergi ödemeyecekleri gibi vergi iadesi bile alabilecekler.
ıade nasıl çıkıyor?
TEMETTÜ ve kâr payı dağıtımında, yüzde 15 oranında stopaj (gelir vergisi kesintisi) yapılıyor. Gelir Vergisi Kanunu’nun 22. maddesine göre kâr paylarının yarısı gelir vergisinden müstesna tutuluyor. ıstisna uygulaması nedeniyle vergi matrahı yüzde 50 oranında azalınca, hesaplanan vergi, kâr payı ödemesinden yapılan vergi kesintisinden daha az çıkıyor. Hesaplanan vergi ile kesinti yoluyla ödenen vergi, 214 bin 80 YTL temettü ve kâr payı elde edenlerde başabaş geliyor.
Buna göre, 2008 yılında 39 bin 600 YTL ile 214 bin 080 YTL arasında temettü ve kâr payı elde edenler, 25 Mart akşamına kadar beyanname verecekler. Ancak tablodan da görüleceği üzere, vergi ödemeyecekleri gibi vergi iadesi alacaklar.
Sezgin Özcan-Metin Taş
