Elbette, matbu sözleşmeye ilave edilecek " müşteri, talebinden vazgeçse dahi ekspertiz ücreti tahsil edilir" ibaresi sorunu çözer. Münferit ya da matbu sözleşmeye ilave edilecek bir paragrafla; bu karar, bankaları etkilemez. Ama, benim gibi, sözleşmeli çalışan değerleme uzmanlarının sıkça başına gelen sorun ise hala çözümsüz. Banka, lisanslı şirkete talebi gönderir, şirket tapu ve irtibat bilgisini sözleşmeli uzmana geçer. Uzman, irtibat kişisini arayarak genellikle saat 17'den sonraya randevu alır ve iş programını yapar. Dilekçelerini, yetki belgelerini kendi printerinden döktürür. Taşınmazın bulunduğu ilçenin tapusuna gider, döner sermaye harç fişini kestirir. Sonra, o müdürlüğün anlaşmalı olduğu bankaya gider, ortalama 1 ya da 1,5 saat sırada bekler. 10 TL döner sermaye harç makbuzunu alır, tapu dairesine gider, orada da ortalama 1 ya da 2 saat takyidat ve projenin çıkartılmasını bekler. Sonra, koşa koşa o ilçenin belediye arşivine gider, imar harç fişi kestirir, belediye veznesinde tekrar sıraya girer ( emlak vergisi ödeme dönemlerinde süre 3-4 saati bulur) imar harç makbuzunu kestirir, imar arşivine geri döner, imar işlem dosyasını inceler, fotoğraflarını çeker. Çoğu zaman, imar durumu ya da kadastral pafta için ayrı kapıları da çalar. Saat 16 olmuştur. Tam, yer görmeye giderken; şirketten, talebin iptal edildiği bilgisi gelir. Trafik ve kuyruklarla boğuşmuşsunuz, günün, büyük bir bölümünü bu iş harcamışsınızdır. Ama, rapor yazmadığınız için 100 TL rapor ücretinizi alamazsınız. Yol parasını, benzin parasını, otopark parasını, bazen ödediğiniz bahşişleri de alamazsınız. Sözleşme yaptığınız şirkete, kargo ücretini cebinizden ödeyerek, o iş için ödediğiniz harç makbuzlarını gönderirsiniz. Bu miktar, en az 50-60 bazen de 100 TL'nin üzerindedir. Ortalama 1,5 - 2 ay sonra, boş yere ödediğiniz harç paraları size geri döner. Düz mantıkla bakıldığında; talep iptal edilmiştir, kimsenin kimseye söyleyecek sözü yoktur. Lisanslı şirketlerin eksperlerle yaptığı sözleşmelerde yer alan öyle hükümler vardır ki; benzerine Hitler Almanyası'nda bile rastlayamazsınız. Bizlerin sözleşmesinde de benzer bir madde olmalıdır. Her ne sebeble olursa olsun; raporu yazılmadan iptal edilen edilen taleplerin en az %50'si ekspere ödenmelidir. Çünkü, rapor yazmak için harcadığımız zaman, o iş için harcadığımız toplam zamanın en fazla %10-15'i ne tekabül eder.
