SORU: Buğday üretimi yapılan 120 da yüzölçümlü bir arazi, üzerindeki 100 tane meyve ağacı ve kaynak suyuyla birlikte kamulaştırılacaktır. Kıymet takdir komisyonu kaynak suyuna 10.000 TL, meyve ağaçlarına da 200 TL/ağaç değer biçmiştir. Kaynak suyu ile sulanan araziden 350 kg/da buğday ve 250 kg/da saman alınmakta, üretim sırasında 4.100 TL giderde bulunulmaktadır. Buğday satış fiyatı 0,300 TL/kg, saman satış fiyatı 0,05 TL/kg ve sulu araziler için belirlenmiş yöresel kapitalizasyon oranı 0,08 olduğuna göre, taşınmaza takdir edilmesi gereken değer kaç TL’ dir?
A) 115.000 B) 125.000 C) 135.000 D) 145.000 E) 155.000
ÇÖZÜM:
Buğday verim hesabı (120 da arazide) = 120*350*0,3 = 12.600 TL
Saman Verim Hesabı (120 da arazide) = 120*250*0,05 = 1.500 TL
Toplam = 12.600+1.500 = 14.100 TL
Yıllık Net Gelir = 14.100-4.100 = 10.000 TL
Kapitalizasyon Oranı = Yıllık Net Gelir/Değer
0,08=10.000/Değer ise Değer = 125.000 TL
Ağaçların Hesabı = 100*200 = 20.000 TL
Takdir edilmesi gereken bedel = 125.000+20.000 = 145.000 TL
Not: Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin 15.01.1974 tarih E:26, K:186 sayılı kararı ile (Taşınmaz mal içinde artezyen kuyusu bulunan ve sulu tarla olarak kabul edilip ona göre değer biçilmiş olmasına göre tarlaya takdir edilen bu değerin suyundan elde edilen faydaya diğer bir deyişle suyun tarlaya sağladığı değer artışını da kapsadığı tabiidir. Bu itibarla kuyunun inşaat maliyetinden ayrı olarak suyun gelirinin de hesap edilerek kamulaştırma bedeline ilavesi doğru bulunmamıştır.)
Yani özetle sulu arazilerde kaynağın olması arazinin fiyatını artırıcı yönde etki ettiğinden bedel hesaplamada kaynak için ayrıca hesaplanan bedel dikkate alınmaz.
Doğru Cevap D şıkkıdır.
